top of page
Ara

Düztabanlık (Pes Planus)

Yazarın fotoğrafı: İzel Argülİzel Argül

Güncelleme tarihi: 5 Tem 2023

Düz tabanlık çocukluk döneminde görülen ayak kemerinin tamamen gelişememesinden ya da ayaklarda meydana gelen; aşınma, yaralanma, ve yıpranma gibi durumlardan kaynaklı olarak ortaya çıkmaktadır. Yaygın olarak görülen deformitelerden bir tanesi olup ayak tabanlarından bir tanesinin veya her ikisinin yeterince kavisli olmaması durumudur. Aynı zamanda ayak kemeri iç kavisin düşük olması veya iç kavisin olmaması olarak da ifade edilmektedir.


Düztabanlık durumunda, vücut ağırlığını yere üç noktadan dağıtan ayağın bu özelliği bozulur ve oluşan biomekanik değişikliklere bağlı bir takım sorunlar yaşanabilmektedir. İnsanın ayak ve ayak bileğinde 26 farklı kemik ve bu kemikleri bir arada tutan birçok eklem bulunmaktadır. Ayrıca onlarca kas, tendon ve bağ ayak yapısını desteklemektedir. Yetişkin bir insanın ayağına tabanından bakıldığı zaman, ayak kemeri denilen enlemesine ve boylamasına yerleşimli çukurluklar görülmektedir.


Ayak kemerinin yapısı bir insanın ayağındaki yük dağılımının nasıl olduğunu ve yürümesine etkisini belirler. Kemerlerin strese ve çeşitli yüzeylere uyum sağlamak için sağlam ve esnek olması gerekir. Düztabanlığın nedeni çoğu zaman genetiktir. Anne veya babasında düztabanlık görünen kişilerde düztabanlık sorununun görünme olasılığı daha yüksektir. Çocukluk döneminde olgunlaşan ve kavisli yapısını alan ayak kemeri bazı

kişilerde çok daha düşük bir yapıya sahip olabilir veya bu kemer hiç kavislenmeden düz ve düşük bir şekilde kalabilir. Bazı kişilerde ise ayağı basış şekli, diz ve bacaklara ilişkin sorunlar, ayakkabı seçimleri yada ayakta oluşan travma, yaralanma gibi durumlardan sonra düz tabanlık gelişebilir.


Düztabanlık sorunlarının içerisinde hareket ve aktivite sonucu topuk veya ayak kemeri bölgesinde oluşan ağrılardayer almaktadır. Çocuklarda ve erişkinlerde farklı nedenlerden dolayı meydana gelen düztabanlık sorunu, kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülmektedir. Ayrıca hamilelik sürecinde birçok kadın düztaban sorunu yaşamaktadır. Hamilelikte gelişen taban düşüklüğünün nedeni ise eklemler eklemler üzerindeki baskının artmasıdır.



Bunların haricinde düztabanlığa yol açabilen bazı nedenler şunlardır:

Nedenleri (Edinsel)

  • Obezite ve diyabet

  • Romatoid artrit

  • İlerlemiş yaş

  • Geçirilmiş ayak taravması

  • Arka tibial tendonun hasar görmesi, disfonksiyonu veya yırtılması

Doğumsal (Konjenital)

  • Beyin felci, kas distrofisi veya spina bifida gibi hastalıklar

  • Tarsal koalisyon

  • Mertikal talus


Genetik faktörlere de bağlı olarak doğuştan gelen anomaliler düztabanlığa yol açabilir. Ailesinde düztaban olanlarda görülme ihtimali oldukça yüksektir.


Belirtileri

Sağlıklı ayaklara sahip olan kişilerde ayak tabanının tamamı yere temas etmez. Islak

ayakla yere basıldığı zaman oluşan ayak izinde ayağın ortasındaki boşluk görülebilir. Düztabanlı ayaklara sahip olan kişilerde ise bu kemer düz olduğundan dolayı ayağın tamamı yere temas eder. Düztabanlı kişilerin ayak izlerinde ortada herhangi bir boşluk yoktur ve ayağın tamamının izi yerde görülebilir.


Düztabanlık çoğu insanda yalnızca görsel bir farklılık teşkil eder. Bu durumun ağrıya veya rahatsızlığa yol açma oranı oldukça düşüktür. Ağrı veya rahatsızlık yaşamayan kişilerde düztabanlık herhangi bir tedaviye ihtiyaç oluşturmaz. Ancak ağrı veya farklı bir komplikasyonu beraberinde getiren düz tabanlıklar da tedavi yaklaşımları ve gerekliliği hakkında hekim tarafından bilgi alınmalıdır.


Nadir olsa da düztabanlık sorunu olan kişilerde bu duruma bağlı olarak görülebilecek belirtiler arasında şunlardan bahsedilebilir:

  • Yürüyüş şeklinde değişiklikler

  • Ayak parmağında dışa doğru kaymış görüntü

  • Özellikle yürüyüş, koşu gibi aktivitelerden sonra oluşan kas ağrıları ve ayak yorgunluğu

  • Ayak ve bacaklarda kramplar

  • Ayak kemeri, ayak bileği, topuk veya ayağın dış kısımlarında ağrı

Ayak kemerinin yapısına göre belirlenen düztabanlık farklı çeşitlerde sınıflandırılabilir;

  • Sert düztabanlık

  • Esnek düztabanlık

  • Dikey talus

  • Düşmüş kemerden kaynaklı erişkin düztabanlık gibi...



Düztabanlık Tedavisi

Ağrı veya farklı sorunlara yol açmayan düztabanlıklarda hekim tarafından yapılacak muayene sonucunda herhangi bir tedaviye gerek olmadığı kanısına varılabilir.

Germe egzersizleri. Özellikle kısa aşil tendonuna bağlı gelişen düztabanlıkta bu tendonu rahatlatan egzersizler fayda sağlamaktadır.


Fizik tedavi zaman zaman düztabanlığa bağlı ağrılar için yararlı olabilir. Dinlenme ve buz tedavisi ağrılar için faydalıdır. Ağır sporlar yerine bisiklet, yürüyüş veya yüzme tercih edilebilir. Diyabet, yüksek tansiyon ve obezite gibi düztabanlığı daha kötü hale getirebilecek risk faktörleri kontrol altına alınmalıdır. Nadir de olsa bazı hastalarda düztabanlı ayaklar bacak, kalça ve beli etkileyerek bu bölgelerde çeşitli sağlık sorunlarının gelişimini tetikleyebilir. Böyle bir durum söz konusu olduğu zaman ya da sert düz tabanlıktan kaynaklı şiddetli ağrı yaşanması halinde ayak kemeri, cerrahi operasyon ile yeniden şekillendirilebilir.


Ameliyatın haricinde ağrı veya inflamasyonun hafifletilmesi amacıyla ağrı kesiciler ve non-steroid antiinflamatuar ilaçlarından faydalanılabilinir. Bazı hasta grupları için ise ayak ve bacağı destekleyen aletler ayak ortezleri veya özel üretim ayakkabıların kullanımı önerilir. Düztabanlık teşhisi ve tedavisi için mutlaka bir ortopedi ve travmatoloji umanına danışılmalıdır.




7.266 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör

Comments


bottom of page